Sudan bestookt vluchtelingen

JUBA - De autoriteiten van Zuid-Sudan beschuldigen Sudan ervan een luchtaanval te hebben uitgevoerd op een vluchtelingenkamp in het zuiden. "Twaalf mensen zijn gedood en twintig gewond", aldus een functionaris van het het dit jaar onafhankelijk geworden land donderdag.

De Verenigde Naties bevestigden dat zeker twee bommen zijn afgeworpen bij een vluchtelingenkamp bij de plaats Yida in de grensregio tussen de twee landen. De VN konden het aantal slachtoffers niet bevestigen.

In de buurt van Yida bevinden zich zo'n 20.000 vluchtelingen, uit de onrustige Sudanese grensprovincies Zuid-Kordofan en Blauwe Nijl.

VS
De Verenigde Staten veroordeelden de aanval scherp en riep Zuid-Sudan op zich niet te laten provoceren. Amerika eist een onmiddellijk einde aan de aanvallen, aldus het Witte Huis in een verklaring. De VS vrezen dat meer bombardementen zullen leiden tot een militaire confrontatie tussen de buurlanden.

De spanning tussen de landen is opgelopen door aanhoudend geweld in het grensgebied. Ze beschuldigen elkaar ervan achter het geweld te zitten.

Invasie
Salva Kiir, de president van Zuid-Sudan, verklaarde voor de aanval dat een invasie door het noordelijke buurland ophanden is. Hij zei dat Khartoem een voorwendsel zoekt voor een oorlog met zijn land.

Het leger van Sudan ontkent dat het een aanval op Zuid-Sudan heeft uitgevoerd.

Vluchteling loopt na oorlogsterreur nog groter trauma op

Vluchtelingen hebben vaak een groter trauma dan mensen die in een oorlogszone zijn gebleven. Dat is de conclusie van een studie van wetenschappers van de Victoria University bij Kroatische, Bosnische en Servische mensen die twintig jaar geleden het Balkan-conflict ontvluchtten en zich in Melbourne vestigden. Volgens de onderzoekers is het verlies van waardigheid waarmee de vluchtelingen worden geconfronteerd psychologisch schadelijker is dan de terreur van de oorlog of de vervolgingen.

"Vele geïnterviewden zeggen dat ze erin geslaagd zijn om martelingen en de gevaren van een oorlogszone te overleven, om vervolgens geconfronteerd te worden met nog meer vernederingen, degradatie en afwijzing in elk aspect van hun emotioneel, sociaal en professioneel leven als vluchteling," merkt onderzoeker Anita Milicevic, psychologe aan de School of Social Sciences and Psychology aan de Victoria University, op. "Vooral in het begin krijgen deze vluchtelingen te maken met angsten en een gevoel van machteloosheid."

Volgens Milicevic zijn vluchtelingenkampen en detentie-centra een belangrijke bron van de angsten, maar eindigt het daar niet. "Het open stigma rond vluchtelingen maakt het moeilijk om een waardige identiteit te verwerven in het gastland," merkt ze op. "Onder meer lijdt deze groep onder mediaberichtgeving, waar vluchtelingen worden geschetst als een last voor de maatschappelijke sector, indringers in woongemeenschappen. Ook de afbraak van de traditionele familie, omdat de vader niet langer in het levensonderhoud van zijn gezin kan voorzien, werkt vernederend." (MH)


link naar artikel

VVD wil jonge vluchteling opvangen in thuisland

Regeringspartij VVD wil dat alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv's) na een eerste afwijzing direct worden teruggestuurd naar hun land van herkomst. Daar moeten ze dan worden opgevangen in weeshuizen die met Nederlands ontwikkelingsgeld zijn neergezet.

"Op die manier voorkom je dat ze hun eigen taal en eigen achtergrond vergeten en dat ze te veel verwesteren", zegt VVD-Kamerlid Van Nieuwenhuizen. Ze pleit voor nieuwe weeshuizen in onder meer Irak, Afghanistan en Somalië.

De jonge wezen kunnen een eventueel beroep in hun thuisland afwachten, vindt Van Nieuwenhuizen. "Via Skype kunnen ze dan overleggen met hun advocaat en andere belanghebbenden."

Mauro

De problematiek rond de opvang van amv's werd onlangs voor het voetlicht gebracht door de zaak-Mauro. De uitgeprocedeerde Angolees (18) kwam acht jaar geleden alleen in Nederland aan. Hij moet het land verlaten nu hij meerderjarig is, maar kan misschien nogop een studievisum blijven.

Onduidelijk is vooralsnog of er een meerderheid in de Tweede Kamer te vinden is voor het plan van de VVD. De Kamer praat vandaag over de begroting van minister Leers voor Immigratie en Asiel.

link naar artikel

Directeur Mostert Stichting Gave: Laat je nooit beroven van christelijke barmhartigheid

HARDERWIJK – Nederland gaat de laatste tijd „minder zorgvuldig” om met asielzoekers, zegt directeur Jan Pieter Mostert van Gave, een christelijke organisatie die onder vluchtelingen actief is.

Tot zijn verontrusting kwam Mostert er onlangs achter hoe vreemdelingen in een asielzoekerscentrum in Rotterdam in allerijl moesten verkassen. „Een dag van tevoren hoorden de asielzoekers dat ze zouden verhuizen. Sommigen zaten er maanden of zelfs meer dan een jaar. Verschillenden hadden een sociaal netwerk opgebouwd. De asielzoekers kregen een treinkaartje om naar een andere opvanglocatie te verhuizen. Ze hadden niet voldende mogelijkheden al hun spullen mee te nemen. Van de verhuizing heb ik helemaal niets in de media terug kunnen vinden.”

lees verder

VVD: Jonge afgewezen asielzoekers moeten direct terug

Als het aan de VVD ligt, worden minderjarige uitgeprocedeerde asielzoekers niet meer tot zij achttien jaar zijn in Nederland opgevangen. De partij wil dat zij direct na de eerste afwijzing worden teruggestuurd naar het land van herkomst.

Over de uitzetting van Mauro ontstond veel ophef

Bekijk de video
CDA wil meer Mauros voor jonger Nederland

OppositiepartijGroenLinks wil dat alleenstaande minderjarige asielzoekers die hier al lang wonen en gewend zijn een verblijfsvergunning krijgen. Het gaat naar schatting om duizendjonge vreemdelingen. 'GroenLinks wil een humaan asielbeleid, waarin vluchtelingen ook echt als mensen behandeld worden,' zegt Kamerlid Tofik Dibi. 'Ik pleit dus voor een kinderpardon.' Hij dient dinsdag een motie in hierover.

Op deze manier wordt voorkomen dat er discussies ontstaan zoals die over de Angolees Mauro Manuel (18). De liberalen dienen hun verzoek dinsdag in bij ministerGerd Leers (CDA) van Immigratie en Asiel, meldt De Telegraaf.

Taal
Volgens de VVD is de discussie over Maurohet gevolg van het beleid dat alleenstaande minderjarige vreemdelingen tot hun achttiende worden opgevangen en pas daarna moeten vertrekken. Daar wil de partij van af.

'Na de eerste afwijzing weet je eigenlijk al dat er geen reële kans is dat iemand mag blijven,' zegt VVD-Kamerlid Cora van Nieuwenhuizen. 'Wij willen dat ze op een veilige plek in de regio opgevangen worden, dat is voor de kinderen ook beter. Dat zitten ze in hun eigen land, in hun eigen omgeving en verleren ze de taal ook niet.'

De VVD wil dat Nederland weeshuizen plaatst in landen als Afghanistan, Irak en Somalië. Hierdoor is het terugsturen van de jonge asielzoekers niet in strijd met internationale verdragen. Om de weeshuizen neer te zetten, kan het budget voorontwikkelingssamenwerking worden gebruikt, vinden de liberalen.

Gevaar
Van Nieuwenhuizen zegt dat in veel gevallen de omgeving van het kind terugkeer naar het land van herkomst tegenhoudt. 'Nu komt het zelfs voor dat een kind terug wil, maar de voogd geen toestemming geeft.'

Het is niet zo dat kinderen die in hun eigen land gevaar lopen alsnog terug moeten. Bij hen zal een asielaanvraag worden goedgekeurd. Met het nieuwe beleid worden economische vluchtelingen tegengehouden. 'Ook nepgevallen haal je er dan zo uit. Vaak worden kinderen als ze terugkomen gewoon door familieleden van het vliegveld gehaald,' zegt Van Nieuwehuizen.

link naar artikel

GroenLinks wil 'kinderpardon' asielzoekers

DEN HAAG - GroenLinks in de Tweede Kamer wil dat hier al lang wonende en gewende alleenstaande minderjarige asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen.

Kamerlid Tofik Dibi zal dinsdag bij de begroting voor Immigratie en Asiel een motie hiertoe indienen. Het gaat naar schatting om ongeveer 1000 alleenstaande minderjarige asielzoekers, aldus GroenLinks.

Humaan
"GroenLinks wil een humaan asielbeleid, waarin vluchtelingen ook echt als mensen behandeld worden", aldus Dibi. "Ik pleit dus voor een kinderpardon. Deze jongeren hebben een binding met Nederland, niet met het geboorteland waar ze de taal niet eens spreken. Met het oog op de vergrijzing hebben wij hen bovendien nodig.”

link naar artikel

VVSG pleit voor korte waterdichte en voldoende opvang Asielzoekers

(09/11/2011) Fedasil wil het gebrek aan opvangplaatsen in de opvangcentra voor asielzoekers oplossen door 4000 bewoners uit deze centra door te sturen naar de OCMW’s voor financiële steun, gekoppeld aan een spreidingsplan. Het verleden heeft nochtans bewezen dat dit zowat het slechtste is wat men kan doen: in plaats van kwalitatieve opvang en begeleiding krijgen asielzoekers een cheque en worden ze bij hun zoektocht naar onderdak overgeleverd aan huisjesmelkers. Bovendien creëert men hierdoor een aanzuigeffect op nieuwkomers. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten pleit voor korte en waterdichte procedures en voldoende opvang

De federale regeringsonderhandelaars buigen zich binnenkort over het probleem van asiel en migratie. OCMW’s spelen hierbij een cruciale rol in de opvang van asielzoekers via de lokale opvanginitiatieven, goed voor zo’n 40 % van alle opvangplaatsen en ingebed in 85 procent van de Vlaamse gemeenten. Gemeenten met een opvangcentrum van Fedasil of het Rode Kruis op hun grondgebied doen inspanningen om dit centrum te integreren in de lokale gemeenschap. Burgemeesters worden ook ingeschakeld om uitgeprocedeerde asielzoekers administratief op te volgen met het oog op hun uitwijzing. Het asielbeleid is een federaal beleid, maar de lokale besturen ondervinden er wel dagelijks aan den lijve de concrete en menselijke gevolgen van.

Voor het derde jaar op rij worden we met hetzelfde probleem geconfronteerd: het opvangnetwerk voor asielzoekers zit weer vol. Ondanks alle maatregelen die eind vorig jaar genomen werden: extra noodopvang in kazernes en op militaire sites, extra plaatsen in de lokale opvanginitiatieven van de OCMW’s, extra personeel voor de vluchtelingeninstanties om meer dossiers te kunnen verwerken. Op dit moment bedraagt het aantal asielaanvragen zo’n 3.000 per maand terwijl we met al die extra maatregelen maar 2..000 dossiers per maand aankunnen en de achterstand in behandeling dus blijft groeien.

Het voorstel van Fedasil om de zaak onder controle te krijgen getuigt van weinig originaliteit en legt de bal opnieuw in het kamp van de lokale besturen: zo’n 4000 bewoners uit de opvangcentra doorsturen naar de OCMW’s voor financiële steun, gekoppeld aan een spreidingsplan. Het verleden heeft nochtans bewezen dat dit zowat het slechtste is wat je kan doen : in plaats van kwalitatieve opvang en begeleiding krijgen asielzoekers een cheque en worden ze bij hun zoektocht naar onderdak overgeleverd aan huisjesmelkers. Bovendien creëer je hierdoor een aanzuigeffect op nieuwkomers. Het spreidingsplan leidt ook niet tot een effectieve spreiding van de asielzoekers omdat enkel de financiële en administratieve kost gespreid wordt maar de asielzoekers gaan wonen waar ze willen.

De federale overheid moet een beleid ontwikkelen dat gebaseerd is op drie pijlers: vooreerst alles op alles zetten om de instroom onder controle te krijgen. Hiervoor is een korte en waterdichte procedure nodig, met garanties voor de rechten van de verdediging en met een beroepsmogelijkheid, maar zonder ontsnappingsroutes zoals de regularisatie om medische redenen. Ten tweede moeten tijdens de asielprocedure alle asielzoekers terecht kunnen in een opvangcentrum dat hen goed opvangt en begeleidt. Een fijnmazig netwerk van lokale opvanginitiatieven via de OCMW’s leidt automatisch tot een effectieve spreiding van de asielzoekers over alle gemeenten in ons land. Tot slot moeten afgewezen asielzoekers onder begeleiding terugkeren, vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet. 

'Terug naar Bosnië, ik krijg 250 euro'

BRUSSEL - 32 asielzoekers uit de Balkan zijn woensdag met de bus vrijwillig terug naar hun thuisland vertrokken. Ze ondertekenden de papieren in de overtuiging dat ze een terugkeerpremie zouden krijgen. Dat blijkt niet het geval.

Van onze redactrice

De bagageruimte wordt volgestouwd met koffers, plastic tassen, vuilniszakken met voedselpakketten van Fedasil en tientallen potjes babyvoeding en melkpoeder. Vooral moeders met kleine kinderen stappen op de bus. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) organiseert de gratis rit voor al wie wil terugkeren en daarbij afstand doet van zijn lopende asielprocedure. Ook Karic Nesib gaat mee. Op de vraag waarom hij hier is, toont hij een papier. 'Back to Bosnia.' Na een maand in België keert hij terug om zijn zieke broer in Bosnië te helpen, met zijn aanwezigheid en geld. Hij wijst naar zijn blad, 'kijk, 250 euro'.

Het is een bekende stimulans voor terugkerende asielzoekers, de premie van 250 euro. Wie kan aantonen dat hij een zaakje zal opstarten in zijn thuisland, kan zelfs tot 1.500 euro krijgen.

Cash heeft Nesib nog niet gezien bij het opstappen op de bus, maar dat zal in Sarajevo wel volgen, maakt hij zich sterk. Wat hij en heel wat anderen blijkbaar niet weten, is dat zij geen recht hebben op het geld. 'De terugkeerpremie voor asielzoekers geldt niet voor migranten uit Servië, Macedonië, Montenegro, Albanië en Bosnië. De Balkanlanden dus, op Kosovo na', legt directeur-generaal Freddy Roosemont van DVZ uit. Sinds de visumplicht in die landen in 2009 en 2010 is afgeschaft, is ook de premie verdwenen. Die uitzonderingsmaatregel staat in kleine lettertjes op de website van Fedasil. De busreizigers zijn duidelijk slecht geïnformeerd en ook de begeleider van DVZ die met hen meereist, kan niet antwoorden op de vraag of ze het geld nog zullen krijgen. Het verbaast Roosemont: 'In ons callcenter zitten mensen die Albanees en Servo-Kroatisch spreken. Normaal lichten zij de mensen goed in over die uitzondering.'

De terugkeerpremie is een handig middel tegen de toevloed aan asielzoekers. Is het wel zo verstandig om de premie af te schaffen voor mensen uit de Balkan, de regio waar veel asielzoekers vandaan komt? 'We hadden weinig keuze', geeft Isabelle Casteleyn toe. Als raadgeefster van de ontslagnemende staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid Melchior Wathelet (CDH) zag ze dat de premie net mensen aantrok. 'Het kost voor Bosniërs en Serviërs maar 130 euro om naar ons land te komen. Als wij ze dan 250 euro geven, winnen ze nog geld met hun asielaanvraag. Dat kan niet de bedoeling zijn.'

Fedasil pakt ermee uit dat nog nooit zoveel migranten uit de Balkan vrijwillig zijn teruggekeerd als de afgelopen twee maanden. Er is echter ook nog nooit zoveel instroom geweest uit de Balkan als nu. Vorige maand zouden er 611 mensen uit de regio een asielprocedure hebben aangevraagd. Volgens Theo Francken (N-VA) zullen het er dit jaar alleen al meer dan vijfduizend zijn. 'Dat dan enkele honderden mensen vrijwillig vertrekken, is een druppel op een hete plaat.'

'Ja, wij zijn het ook beu', zegt Casteleyn. 'De Europese Commissie heeft ons gegarandeerd dat de visumliberalisering geen toestroom van vluchtelingen met zich mee zou brengen. Wel, de Europese Commissie heeft ons belogen. De landen zijn hun beloftes niet nagekomen.' Pijnpunten blijven de integratie van minderheden, de rechtsstaat, het uitblijven van beloofde fondsen en nieuwe wetten. Wathelet wil het hard spelen: 'Als de toestroom niet snel stopt, willen wij dat de visumplicht in de Balkan weer wordt ingesteld. We hebben enorm veel geld en moeite gestopt in iets wat nooit had moeten gebeuren.'

Hij ziet de bus met vrijwillige terugkeerders als een effectieve ontradingscampagne. 'Als die mensen in hun land aankomen, zullen ze hun buren heus niet zeggen hoe fantastisch het hier was.' Het zal dan toch Nesib niet zijn die zijn landgenoten een ticket België uit het hoofd zal praten. 'Als mijn broer genezen is, kom ik zelf terug. Dan probeer ik nog eens asiel te krijgen.'

Opvangcrisis: Fedasil pleit op korte termijn voor eenmalige uitstroom via OCMW's

(Belga) Fedasil-topvrouw Fanny François pleit op korte termijn voor een eenmalig geforceerde uitstroom van asielzoekers uit de overvolle opvangcentra naar de OCMW's, in een poging een nieuwe opvangcrisis te voorkomen. Dat moet gebeuren aan de hand van een goed en evenwichtig spreidingsplan, zo stelt ze voor in De Zondag.

De instroom van asielzoekers ligt momenteel veel hoger dan de uitstroom, waardoor de opvangcentra overvol zitten. "We zien nu dat er maandelijks 3.000 asielzoekers aankomen en 2.000 weer vertrekken", legt François uit. Een groep van zowat 4.000 tot 5.000 mensen kan volgens François doorgestuurd worden naar de OCMW's. Het zijn geen nieuwkomers, maar mensen die al zes tot negen maanden in opvangcentra zitten. OCMW's kunnen die mensen dan helpen met maatschappelijke dienstverlening, wat in de praktijk neerkomt op financiële steun. "Het voordeel is dat zo'n spreidingsplan snel effect kan hebben." Het spreidingsplan is ingeschreven in de wet. Daarnaast vraagt Fedasil de federale regering dringend structurele maatregelen te nemen, zoals het versnellen van de behandeling van een asieldossier en het stimuleren van kleinschalige opvang in individuele woonsten of lokale opvanginitiatieven. (VIM)

Fedasil: "Recordaantal migranten keert vrijwillig terug"

"Nooit keerden er zoveel migranten vrijwillig terug naar hun land van herkomst als in de maanden september en oktober 2011", stelt Fedasil. Het aantal personen dat vrijwillig terugkeert, blijft hoog, en dat niet alleen voor de Balkanlanden maar ook voor andere regio's. Vooral het aantal mensen dat tijdens of na een asielprocedure terugkeert, neemt sterk toe.

Dat de meerderheid van de terugkeerders in 2011 (ex-)asielzoekers zijn, is een nieuw fenomeen. Tot vorig jaar bestond de grootste groep uit irreguliere migranten. "Deze kentering is vooral te danken aan de doorgedreven sensibilisering voor de vrijwillige terugkeer in de opvangstructuren."

In oktober maakten 309 personen gebruik van het vrijwillige-terugkeerprogramma van Fedasil, Het Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers. Dat zijn er minder dan in september van dit jaar (- 70), maar wel opmerkelijk meer dan in oktober van vorig jaar (+ 96).

Terugkeerprogramma
De stijging is deels te verklaren door het hoge aantal terugkeerders naar de Balkan. Die mensen krijgen tijdens hun verblijf in de opvang uitdrukkelijk te horen dat de kans dat ze in België kunnen blijven, nagenoeg onbestaande is en dat ze op elk moment gebruik kunnen maken van het vrijwillige-terugkeerprogramma.

Bewoners uit de Balkanlanden (uitgezonderd de Kosovaren) die vrijwillig terugkeren, ontvangen geen bijkomende ondersteuning, er wordt hen enkel een vliegreis naar hun land aangeboden. Fedasil heeft deze maand ook het terugkeerprogramma voor de Balkanregio aangepast: de vluchten naar de Balkan worden deze maand vervangen door busreizen, ingelegd door de Dienst Vreemdelingenzaken.

Ook naar landen als Irak, Armenië en Rusland, vooral Tsjetsjenië, keerden er meer mensen terug. (belga/vsv)

van bergse bodem: Vluchtelingen uit België

Bergen op Zoom bouwt vrijdag een feestje. 11 november. Het is de dag voor vastenavendminnende Krabben.

In België is er ook van alles te doen. Maar van een heel ander karakter. Daar leeft nog altijd de herinnering aan de Grote Oorlog, de Eerste Wereldoorlog van 1914-1918.

Ga vrijdag maar eens naar Ieper en u weet wat ik bedoel. Er wordt massaal herdacht. Over een paar jaar is het honderd jaar geleden dat die oorlog losbarstte. In Bergen op Zoom is de Geschiedkundige Kring van Stad en Land van Bergen op Zoom nu al druk bezig om dat moment straks op een goede manier vorm te geven.

Bergen op Zoom raakte bij het begin van de Eerste Wereldoorlog overstroomd met vluchtelingen, vooral uit het Antwerpse. Op Plein 13 en Kijk in de Pot kwamen vluchtelingenkampen. Op Plein 13 bleef zelfs de hele oorlogsperiode een kamp van vooral kermismensen en woonwagenlui. "We zijn samen met heemkundekring Halchterth uit Halsteren bezig om sporen te vinden van die Belgische aanwezigheid", zegt Ad van den Bulck, voorzitter van de Geschiedkundige Kring. "Zijn er hier spulletjes achtergebleven, zijn er Belgen hier blijven wonen, maar ook willen we in België verhalen zoeken bij mensen van wie de opa en oma of de overgrootouders hier hebben verbleven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ons doel is vooral mensen van nu linken aan mensen van toen."

Daarnaast trachten de verenigde erfgoedorganisaties in de gemeente Bergen op Zoom voor de scholen lespakketten te maken rond het thema Eerste Wereldoorlog. Om de jeugd te laten zien wat zich honderd jaar geleden afspeelde. En Het Markiezenhof kijkt of het mogelijk is een tentoonstelling te maken met kunst uit die periode. "Een bekende Belgische kunstenaar die nooit meer is terug gegaan was George van Raemsdonck. De tekenaar die veel samenwerkte met schrijver A.M. de Jong." Tot slot is er binnenkort een gesprek met het Vredescentrum in Antwerpen. "We willen nagaan wat we samen kunnen doen, veel vluchtelingen waren immers Antwerpenaren."

Kijk voor meer nieuwtjes uit Bergen op Zoom ook eens op: www.dichtbijbergenopzoom.nl. Deze website biedt u de gelegenheid uw eigen nieuws, foto’s en video’s te plaatsen.

Vluchtelingen laten woningen in Hardenberg links liggen

HARDENBERG - Wel de woningen, maar niet de vluchtelingen. Die situatie geldt voor de gemeente Hardenberg. Gemeenten moeten jaarlijks woningen ter beschikking stellen aan vluchtelingen.

Voor Hardenberg zijn dat er dit jaar 35. Het is maar de vraag of dat aantal wordt gehaald, want tot nu toe staat de teller op 22. "De gemeente heeft voldoende woningen, terwijl de aanmeldingen achter blijven", constateert het college. Dat bericht wordt doorgegeven aan de provincie Overijssel, want die stuurt altijd brieven en waarschuwingen als gemeenten niet het gestelde aantal halen.De gemeente constateerde al eerder dat vluchtelingen vaker een voorkeur voor een grotere stad hebben.

Hardenberg heeft per direct woonruimte voor acht alleenstaande vluchtelingen of veertien in gezinsverband.

Tracingteam helpt vluchtelingen zoeken naar familie: mooi, maar mentaal zwaar werk

Leeuwarden - ,,Sommige mensen gaan echt in je hart zitten.” De stem van Marianne Kist van Loon (64) stokt heel even. Zij is interim-coördinator van het Tracingteam bij het Rode Kruis in Leeuwarden. Dat helpt vluchtelingen in Nederland zoeken naar hun familie in het land van herkomst of elders in de wereld.

De vrijwilligers gaan uiteraard niet zelf op pad, maar helpen bij het invullen van de noodzakelijke formulieren die via het hoofdkantoor in Den Haag worden verzonden naar het internationale kantoor in Genève. Die zet de zoektocht op touw.

Marianne ondervindt wekelijks hoe mooi, maar ook hoe mentaal zwaar het vrijwilligerswerk is. ,,Ik sprak laatst twee Irakese jongens, tieners nog, alleenstaande minderjarige asielzoekers uit de opvang in Drachten. Zij zijn op zoek naar hun familie in Irak. Die twee zijn heel clever en ik kon alleen maar denken: blijf in Nederland. Wij kunnen jullie later heel goed gebruiken.”

Heel even kwam ze in de verleiding om de jongens in huis te nemen. Ze sprak er zelfs met haar man over, die het haar ontraadde. Hij had gelijk, weet ze. ,,Je moet gewoon sterk in je schoenen staan wanneer je dit als vrijwilliger wilt doen”, zegt ze. ,,Het is mentaal zwaar werk. Je hebt toch te maken met mensen met een trauma. Elke woensdag tussen negen en één uur moet het gevoel helemaal open om de verhalen van de vluchtelingen aan te horen, maar daarna moet je de knop ook weer kunnen omzetten, want het is niet goed wanneer je dit werk mee naar huis neemt.”

Het Tracingteam in Leeuwarden is naarstig op zoek naar vrijwilligers. Marianne wil met haar verhaal zeker geen potentiële kandidaten afschrikken. Ze wil ze alleen een realistisch beeld schetsen van het werk. Zelf zit ze sinds twee jaar bij het team en wekelijks helpt zij, samen met twee stagiaires, ongeveer drie vluchtelingen op weg. Dat moeten er zes worden, zegt Marianne. De wachtlijst is lang: wie zich nu meldt kan pas in januari worden geholpen. ,,We helpen ook meisjes die uit de handen van een vrouwenhandelaar zijn ontsnapt.”

Er zijn een paar manieren waarop het Tracingteam van het Rode Kruis de vluchtelingen in contact brengen met hun familie. Een daarvan is via Red Cross Message. ,,Dat is vergelijkbaar met de postbode”, legt ze uit. ,,De vluchteling heeft wel een adres van zijn familie in een ander land. Hij schrijft zijn verhaal op het formulier en dat wordt dan bezorgd op het adres. Op de achterkant is ruimte voor een antwoord.”

Spoorloos

Daarnaast is er het opsporingsverzoek. ,,Dat doet een beetje denken aan het televisieprogramma Spoorloos”, zegt Marianne. ,,Dan komen er bijvoorbeeld mensen bij ons die tijdens de vlucht naar Nederland van hun familie zijn gescheiden. Ze hebben geen idee waar de anderen zitten. Die proberen we dan door het noteren van uiterlijke kenmerken via het internationale netwerk van het Rode Kruis te vinden.

Of ze zijn inderhaast vertrokken en hebben geen afscheid kunnen nemen van hun familie. Vaak wonen ze in een gebied zonder straatnamen. Dan zoeken we via Google Earth naar het gebied en hopen via herkenbare riviertjes of paden de plek bij benadering te vinden.”

Jaarlijks worden er ongeveer 150 berichten verstuurd. Slechts in tien gevallen wordt er iemand teruggevonden. Marianne: ,,Dat zijn er helaas niet veel.”

* Potentiële vrijwilligers kunnen bellen met (058) 2124408 of

kijken op www.rodekruis.nl

'Sudan bestookt vluchtelingen in Zuid-Sudan'

JUBA - De autoriteiten van Zuid-Sudan beschuldigen Sudan ervan een luchtaanval te hebben uitgevoerd op een vluchtelingenkamp in het zuiden.

Foto:  AFP

''Twaalf mensen zijn gedood en twintig gewond'', aldus een functionaris van het het dit jaar onafhankelijk geworden land donderdag.

De Verenigde Naties bevestigden dat zeker twee bommen zijn afgeworpen bij een vluchtelingenkamp bij de plaats Yida in de grensregio tussen de twee landen.

De VN konden het aantal slachtoffers niet bevestigen. In de buurt van Yida bevinden zich zo'n 20.000 vluchtelingen, uit de onrustige Sudanese grensprovincies Zuid-Kordofan en Blauwe Nijl.

Provoceren

De Verenigde Staten veroordeelden de aanval scherp en riep Zuid-Sudan op zich niet te laten provoceren. Amerika eist een onmiddellijk einde aan de aanvallen, aldus het Witte Huis in een verklaring.

De VS vrezen dat meer bombardementen zullen leiden tot een militaire confrontatie tussen de buurlanden. De spanning tussen de landen is opgelopen door aanhoudend geweld in het grensgebied. Ze beschuldigen elkaar ervan achter het geweld te zitten.

Invasie

Salva Kiir, de president van Zuid-Sudan, verklaarde voor de aanval dat een invasie door het noordelijke buurland ophanden is. Hij zei dat Khartoem een voorwendsel zoekt voor een oorlog met zijn land.

Het leger van Sudan ontkent dat het een aanval op Zuid-Sudan heeft uitgevoerd.

Reconstructie: Ontstaan van een angstcultuur bij het COA

Nurten Albayrak wist al jaren van de grote onvrede bij de medewerkers van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers. Het woord 'angstcultuur' dook al op in 2008. Maar niemand deed er echt iets mee. Tegelijkertijd lag ze in de clinch met het ministerie over haar salaris. Reconstructie van een aangekondigde ondergang.

Het is februari 2011 als Hans Nieukerke twee mensen op bezoek krijgt. Of hij kan bemiddelen. De mensen die hij spreekt zijn radeloos; ze hebben een groot probleem met de leiding van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), waar ze werken, maar worden nergens serieus genomen. Hans Nieukerke is hun laatste strohalm, zeggen ze, 'anders gaan andere collega's naar de pers, en dat willen we voorkomen'.

'De pers moet er buiten blijven', zegt Nieukerke. 'Ik regel iets. Jullie moeten naar de raad van toezicht.'

Maanden voor de storm losbreekt
Het zal nog maanden duren voordat de storm losbreekt rond het COA, en vooral rond topvrouw Nurten Albayrak, maar dan al vreest Nieukerke de tragedie die zich zal voltrekken. De twee die zich bij hem melden, vertegenwoordigen een groep van tientallen collega's. Zij durven het voortouw te nemen, de rest is bang. Ze hebben een dossier gemaakt waarin hun grieven voorzichtig zijn samengevat. Het is geen woedende opsomming van klachten, maar een 'hulpvraag'.


Aan: Raad van Toezicht COA
Datum: 28 februari 2011
Betreft: Thema Veiligheid

(...)

'Wij vragen de hulp van de rvt bij de aanpak van de veenbrand die gaande is, zodat die niet omslaat in een bosbrand.'

Hans Nieukerke was jarenlang toezichthouder bij het COA. Hij belt Jaap Besemer, vicevoorzitter van de raad van toezicht, en vraagt hem de klachten serieus te nemen. Dat gebeurt nauwelijks, 'De raad maakte een grote inschattingsfout'. Tegelijk heeft Nurten Albayrak niet door hoezeer ze de minister en zijn ambtenaren tegen de schenen schopt in de onderhandelingen over haar salaris. Een paar maanden later is Albayrak geschorst, de raad van toezicht op non-actief, en Besemer afgetreden.

Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
'Er was teleurstelling en onrust', zegt Nieukerke. 'Het was serieus, het was een grote groep en het waren mensen die verbaal in staat waren om dit te vertellen. De ondernemingsraad durfde de confrontatie niet aan. Ik wist: als dit naar buiten komt, gaat het escaleren.'

Het is 3 februari 2011 als COA-medewerker Jan met groeiende ergernis voor zijn computerscherm zit. Op intranet ziet hij de wekelijkse column van Nurten Albayrak. Daarin vertelt ze over haar belevenissen.

'Ik was uitgenodigd voor de presentatie van het nieuwe kinderboek van prinses Laurentien van Oranje. Het was goed om het COA daar te vertegenwoordigen. De prinses en haar man groetten me hartelijk en vertelden me dat ze nog steeds met heel veel plezier terugkijken op hun bezoek aan azc Alkmaar, enkele jaren geleden. (...) Vrijdag ben ik te gast bij de Guusje Nederhorst Foundation. (...) Kortom, een mooie week voor de externe positionering.'

Loze taal
Hij stoort zich aan de loze taal. Het is alsof Albayrak en 'haar hofhouding' in een andere wereld leven. Al jaren sluimert een gevoel van onvrede bij hem en vele anderen, maar alle pogingen de ernst ervan tot Albayrak en de raad van toezicht te laten doordringen, blijven vruchteloos.

Er is ergernis over de communicatie. Afdelingen worden opgeheven voordat ze goed en wel zijn opgericht; die van hem heeft meer managers dan medewerkers. 'Wat wil de top van het COA toch? Ik voel me niet serieus genomen', zegt hij. Er wordt geklaagd over dure adviseurs die al jaren rondlopen in het dure hoofdkantoor in Rijswijk. Dat past niet, vinden Jan en zijn collega's, bij een club waar de werkvloer bestaat uit mensen die zich betrokken voelen bij het welzijn van asielzoekers. Er wordt schande gesproken van Paul van Gogh: zeven jaar lang, voor soms meer dan drie ton per jaar, was hij strategisch communicatieadviseur. Tijdens een managementdag, enkele jaren terug, vroeg de presentator, een cabaretière, voor de gein wie er meer verdiende dan de baas. Van Gogh was de enige die ging staan.

Mercedes en salaris
Dan is er de dure Mercedes van Albayrak. Haar hoge salaris. Maar ook de manier waarop de tweede verdieping van het hoofdkantoor, het domein van Albayrak, werd afgesloten voor 'gewone' medewerkers. Ineens was een speciale pas nodig om er binnen te komen, als reden werd 'beveiliging' gegeven, maar waarom moesten Albayrak en haar staf beveiligd worden tegen het eigen personeel?

Ze kwamen graag op de tweede verdieping, want daar was de beste koffie.

Meestal hielden Jan en zijn collega's hun onvrede stil. Nurten, zeggen ze, was 'Jeckyll and Hyde': een fantastische, sociale vrouw die ineens in een duivel kon veranderen. Dat straalde af op andere managers. Je kon zomaar worden ontslagen.


Tot op de dag van vandaag zegt Nurten Albayrak dat ze niets wist van de problemen. Het heeft haar verrast. Dat is opmerkelijk, want de onvrede kwam al regelmatig aan de oppervlakte. Een medewerker ging zelfs naar toenmalig minister Rita Verdonk om zich te beklagen, maar die, zegt Verdonk nu, 'kreeg bij terugkomst op kantoor een berisping omdat ze naar de minister was gegaan'.

Aanvaring met de OR
In 2006 volgt een aanvaring met de ondernemingsraad (OR), die eindigt bij de rechter. De OR wint. 'Deze bestuurder houdt niet erg van kritiek, om het zo maar uit te drukken', zegt Joop de Waard, OR-voorzitter van 2001 tot 2008. Vlak voor zijn ontslag schrijft hij een afscheidsbrief op intranet, die een kwartier later wordt verwijderd. 'Ik was de klokkenluider', schrijft hij, 'en hoe het klokkenluiders vergaat, is algemeen bekend.'

Op woensdag 13 juli 2008 meldt De Waard zich bij de klachtencommissie van het COA. In zijn klacht, geboekstaafd in het document COA-k abb/2008/6707, valt de term 'angstcultuur', een term die de afgelopen weken veel vaker viel. 'Klager wil een eind maken aan de angstcultuur die er binnen de organisatie is.'

Een paar weken eerder, op 22 mei 2008, is er een 'overlegvergadering' met Albayrak, waarin de ondernemingsraad laat blijken het vertrouwen in de hoofddirecteur te verliezen. Er zijn te vaak wisselingen op directeursposities en grote vragen over ontslagvergoedingen. De OR vraagt om een onderzoek, en twijfelt erover om 'verder te gaan' met Albayrak, staat in de notulen.

Toevloed van minderjarige asielzoekers in België

• E-mail bericht
• Bookmarken/Delen

12/11 Tijdens de eerste negen maanden van dit jaar werden in ons land 1291 nieuwe niet-begeleide minderjarige asielzoekers geregistreerd. Dat zijn er bijna 400 meer dan in het volledige jaar 2010 en drie keer zoveel als vijf jaar geleden.

Iedereen herinnert zich de schrijnende beelden van vorig jaar. Jonge asielzoekers die hier zonder hun ouders arriveerden, beschermden zich in van oude palletten en plastic gemaakte kampen tegen de winterkoude. Omdat minister van Justitie Stefaan De Clerck (CD&V) dergelijke taferelen dit jaar absoluut wil vermijden, lanceerde hij samen met de Voogdijdienst, die deel uitmaakt van de Federale Overheidsdienst Justitie, een oproep om voogden te zoeken voor deze niet-begeleide minderjarigen. Het project werd op hoongelach onthaald en kreeg nauwelijks of geen respons in de media. Maar vijf maanden later hebben al 221 asielzoekers een Belgische voogd. Iets meer Nederlands- dan Franstaligen stelden zich kandidaat om zich het lot van deze jongeren aan te trekken.

Actrice Veerle Dobbelaere is een tijdje voogd geweest, maar heeft om privéredenen moeten afhaken. "Ik had er ergens iets over gelezen en vond dat ik iets moest doen voor die jongeren. Aïsha was 14 en was zonder ouders uit Afrika naar België gekomen. Ze kwam in het weekend bij ons logeren. In de week zat ze in een soort opvangtehuis en ging ze naar school. We hebben haar niet financieel gesteund, wel materieel. Ik sluit niet uit dat ik me ooit weer kandidaat stel", zegt ze.

Einddoel: Groot-Brittannië

"De enorme toevloed aan niet-begeleide minderjarigen is verontrustend. Midden 2011 waren er al 957 of meer dan over heel van 2010. Intussen zijn het er al meer dan 1200. De helft komt uit Afghanistan", legt Isabel Casteleyn van het kabinet-Wathelet uit. "Ze reizen en betalen in etappes. Hun einddoel is Groot-Brittannië", vult het Platform Kinderen op de Vlucht aan.

Familie zoeken

"Een voogd moet de belangen van de minderjarige behartigen", zegt woordvoerder Lieselot Bleyenberg, woordvoerder van minister van Justitie Stefaan De Clerck. "Hij moet ze bijstaan in alle procedures en deelnemen aan alle verhoren. Voorts moet hij onder meer een asielaanvraag indienen, erover waken dat de minderjarige school loopt en alle nuttige maatregelen nemen om de familie van de minderjarige terug te vinden. Hij moet ook geregeld verslag uitbrengen."

Vergoeding van 500 euro

Een voogd ontvangt een vaste vergoeding van 500 euro per jaar per voogdij en een tegemoetkoming van een aantal kosten (briefwisseling, telefoon, reiskosten). Het is niet in de eerste plaats de bedoeling dat hij of zij niet-begeleide asielzoekers in huis neemt, al kan en mag dat wel. Ze moeten de jonge illegalen ook niet financieel onderhouden. Voor het uitoefenen van deze opdracht wordt de voogd gedekt door een verzekeringspolis burgerlijke aansprakelijkheid die door de FOD Justitie is onderschreven.

Meer over de toevloed van al dan niet minderjarige asielzoekers en de opvang daarvoor, vindt U op de expertenpagina van John De Wit.