BRUSSEL - 32 asielzoekers uit de Balkan zijn woensdag met de bus vrijwillig terug naar hun thuisland vertrokken. Ze ondertekenden de papieren in de overtuiging dat ze een terugkeerpremie zouden krijgen. Dat blijkt niet het geval.
Van onze redactrice
De bagageruimte wordt volgestouwd met koffers, plastic tassen, vuilniszakken met voedselpakketten van Fedasil en tientallen potjes babyvoeding en melkpoeder. Vooral moeders met kleine kinderen stappen op de bus. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) organiseert de gratis rit voor al wie wil terugkeren en daarbij afstand doet van zijn lopende asielprocedure. Ook Karic Nesib gaat mee. Op de vraag waarom hij hier is, toont hij een papier. 'Back to Bosnia.' Na een maand in België keert hij terug om zijn zieke broer in Bosnië te helpen, met zijn aanwezigheid en geld. Hij wijst naar zijn blad, 'kijk, 250 euro'.
Het is een bekende stimulans voor terugkerende asielzoekers, de premie van 250 euro. Wie kan aantonen dat hij een zaakje zal opstarten in zijn thuisland, kan zelfs tot 1.500 euro krijgen.
Cash heeft Nesib nog niet gezien bij het opstappen op de bus, maar dat zal in Sarajevo wel volgen, maakt hij zich sterk. Wat hij en heel wat anderen blijkbaar niet weten, is dat zij geen recht hebben op het geld. 'De terugkeerpremie voor asielzoekers geldt niet voor migranten uit Servië, Macedonië, Montenegro, Albanië en Bosnië. De Balkanlanden dus, op Kosovo na', legt directeur-generaal Freddy Roosemont van DVZ uit. Sinds de visumplicht in die landen in 2009 en 2010 is afgeschaft, is ook de premie verdwenen. Die uitzonderingsmaatregel staat in kleine lettertjes op de website van Fedasil. De busreizigers zijn duidelijk slecht geïnformeerd en ook de begeleider van DVZ die met hen meereist, kan niet antwoorden op de vraag of ze het geld nog zullen krijgen. Het verbaast Roosemont: 'In ons callcenter zitten mensen die Albanees en Servo-Kroatisch spreken. Normaal lichten zij de mensen goed in over die uitzondering.'
De terugkeerpremie is een handig middel tegen de toevloed aan asielzoekers. Is het wel zo verstandig om de premie af te schaffen voor mensen uit de Balkan, de regio waar veel asielzoekers vandaan komt? 'We hadden weinig keuze', geeft Isabelle Casteleyn toe. Als raadgeefster van de ontslagnemende staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid Melchior Wathelet (CDH) zag ze dat de premie net mensen aantrok. 'Het kost voor Bosniërs en Serviërs maar 130 euro om naar ons land te komen. Als wij ze dan 250 euro geven, winnen ze nog geld met hun asielaanvraag. Dat kan niet de bedoeling zijn.'
Fedasil pakt ermee uit dat nog nooit zoveel migranten uit de Balkan vrijwillig zijn teruggekeerd als de afgelopen twee maanden. Er is echter ook nog nooit zoveel instroom geweest uit de Balkan als nu. Vorige maand zouden er 611 mensen uit de regio een asielprocedure hebben aangevraagd. Volgens Theo Francken (N-VA) zullen het er dit jaar alleen al meer dan vijfduizend zijn. 'Dat dan enkele honderden mensen vrijwillig vertrekken, is een druppel op een hete plaat.'
'Ja, wij zijn het ook beu', zegt Casteleyn. 'De Europese Commissie heeft ons gegarandeerd dat de visumliberalisering geen toestroom van vluchtelingen met zich mee zou brengen. Wel, de Europese Commissie heeft ons belogen. De landen zijn hun beloftes niet nagekomen.' Pijnpunten blijven de integratie van minderheden, de rechtsstaat, het uitblijven van beloofde fondsen en nieuwe wetten. Wathelet wil het hard spelen: 'Als de toestroom niet snel stopt, willen wij dat de visumplicht in de Balkan weer wordt ingesteld. We hebben enorm veel geld en moeite gestopt in iets wat nooit had moeten gebeuren.'
Hij ziet de bus met vrijwillige terugkeerders als een effectieve ontradingscampagne. 'Als die mensen in hun land aankomen, zullen ze hun buren heus niet zeggen hoe fantastisch het hier was.' Het zal dan toch Nesib niet zijn die zijn landgenoten een ticket België uit het hoofd zal praten. 'Als mijn broer genezen is, kom ik zelf terug. Dan probeer ik nog eens asiel te krijgen.'
De bagageruimte wordt volgestouwd met koffers, plastic tassen, vuilniszakken met voedselpakketten van Fedasil en tientallen potjes babyvoeding en melkpoeder. Vooral moeders met kleine kinderen stappen op de bus. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) organiseert de gratis rit voor al wie wil terugkeren en daarbij afstand doet van zijn lopende asielprocedure. Ook Karic Nesib gaat mee. Op de vraag waarom hij hier is, toont hij een papier. 'Back to Bosnia.' Na een maand in België keert hij terug om zijn zieke broer in Bosnië te helpen, met zijn aanwezigheid en geld. Hij wijst naar zijn blad, 'kijk, 250 euro'.
Het is een bekende stimulans voor terugkerende asielzoekers, de premie van 250 euro. Wie kan aantonen dat hij een zaakje zal opstarten in zijn thuisland, kan zelfs tot 1.500 euro krijgen.
Cash heeft Nesib nog niet gezien bij het opstappen op de bus, maar dat zal in Sarajevo wel volgen, maakt hij zich sterk. Wat hij en heel wat anderen blijkbaar niet weten, is dat zij geen recht hebben op het geld. 'De terugkeerpremie voor asielzoekers geldt niet voor migranten uit Servië, Macedonië, Montenegro, Albanië en Bosnië. De Balkanlanden dus, op Kosovo na', legt directeur-generaal Freddy Roosemont van DVZ uit. Sinds de visumplicht in die landen in 2009 en 2010 is afgeschaft, is ook de premie verdwenen. Die uitzonderingsmaatregel staat in kleine lettertjes op de website van Fedasil. De busreizigers zijn duidelijk slecht geïnformeerd en ook de begeleider van DVZ die met hen meereist, kan niet antwoorden op de vraag of ze het geld nog zullen krijgen. Het verbaast Roosemont: 'In ons callcenter zitten mensen die Albanees en Servo-Kroatisch spreken. Normaal lichten zij de mensen goed in over die uitzondering.'
De terugkeerpremie is een handig middel tegen de toevloed aan asielzoekers. Is het wel zo verstandig om de premie af te schaffen voor mensen uit de Balkan, de regio waar veel asielzoekers vandaan komt? 'We hadden weinig keuze', geeft Isabelle Casteleyn toe. Als raadgeefster van de ontslagnemende staatssecretaris voor Migratie- en Asielbeleid Melchior Wathelet (CDH) zag ze dat de premie net mensen aantrok. 'Het kost voor Bosniërs en Serviërs maar 130 euro om naar ons land te komen. Als wij ze dan 250 euro geven, winnen ze nog geld met hun asielaanvraag. Dat kan niet de bedoeling zijn.'
Fedasil pakt ermee uit dat nog nooit zoveel migranten uit de Balkan vrijwillig zijn teruggekeerd als de afgelopen twee maanden. Er is echter ook nog nooit zoveel instroom geweest uit de Balkan als nu. Vorige maand zouden er 611 mensen uit de regio een asielprocedure hebben aangevraagd. Volgens Theo Francken (N-VA) zullen het er dit jaar alleen al meer dan vijfduizend zijn. 'Dat dan enkele honderden mensen vrijwillig vertrekken, is een druppel op een hete plaat.'
'Ja, wij zijn het ook beu', zegt Casteleyn. 'De Europese Commissie heeft ons gegarandeerd dat de visumliberalisering geen toestroom van vluchtelingen met zich mee zou brengen. Wel, de Europese Commissie heeft ons belogen. De landen zijn hun beloftes niet nagekomen.' Pijnpunten blijven de integratie van minderheden, de rechtsstaat, het uitblijven van beloofde fondsen en nieuwe wetten. Wathelet wil het hard spelen: 'Als de toestroom niet snel stopt, willen wij dat de visumplicht in de Balkan weer wordt ingesteld. We hebben enorm veel geld en moeite gestopt in iets wat nooit had moeten gebeuren.'
Hij ziet de bus met vrijwillige terugkeerders als een effectieve ontradingscampagne. 'Als die mensen in hun land aankomen, zullen ze hun buren heus niet zeggen hoe fantastisch het hier was.' Het zal dan toch Nesib niet zijn die zijn landgenoten een ticket België uit het hoofd zal praten. 'Als mijn broer genezen is, kom ik zelf terug. Dan probeer ik nog eens asiel te krijgen.'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten