AMSTERDAM - Het klassieke recht van mensen om noodsituaties te ontvluchten, dat staat omschreven in het VN-Vluchtelingenverdrag, staat onder druk. Dat stelt directeur van Artsen zonder Grenzen (AzG) Arjan Hehenkamp donderdag tegenover NU.nl.
Hehenkamp reageert daarmee het zestig jarig bestaan van het Vluchtelingenverdrag, waarbij deze week door de Verenigde Naties (VN) wordt stilgestaan. AzG publiceert naar aanleiding van dit jubileum een rapportage van recente ervaringen met vluchtelingenproblematiek en concludeert ''dat er het een en ander op de viering valt af te dingen".
Zo verdient de manier waarop de Europese lidstaten dit jaar de vluchtelingen uit Noord-Afrika opvingen volgens AzG niet de schoonheidsprijs. Als gevolg van de opstanden tegen regimes in het Midden-Oosten kwam er in de eerste helft van 2011 een grote stroom vluchtelingen op gang.
In totaal kwamen dit jaar zo'n 57000 mensen, met name uit Tunesië en Libië, per boot naar Malta en het Italiaanse Lampedusa. Vooral op dat laatste eiland ontstond een schrijnende situatie. Hehenkamp: "Er was geen onderdak en medische voorzieningen waren amper aanwezig."
Libië
"Terwijl een aantal Europese landen enerzijds actief meedeed aan de militaire interventie in Libië (in de strijd tegen het regime van Muammar Kaddafi, red.), was anderzijds de reactie van Europa niet om de vluchtelingen te beschermen en te helpen, maar om ze zo snel mogelijk terug te sturen naar het conflict waarvoor ze waren gevlucht", aldus Hehenkamp.
De AzG-directeur noemt het de plicht van landen om mensen die voor een noodsituatie op de vlucht slaan te helpen. "Nederland en Europa moeten pal staan voor de rechten van mensen om noodsituaties te ontvluchten en moeten zorgen dat zij ruimhartig worden opgevangen."
Een woordvoeder van minister Gerd Leers (CDA) van Immigratie en Asiel wijst er in een reactie op dat EU-lidstaten in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor de opvang van asielzoekers. Bovendien heeft Nederland Italië hulp aangeboden, maar heeft het land uiteindelijk gekozen het probleem zelfstandig aan te pakken.
Dit tot ontevredenheid van Leers, die in april liet weten verbolgen te zijn over het verstrekken van visa waarmee de vluchtelingen een paar maanden vrij door de Schengenlanden mochten reizen. Uiteindelijk is het aantal Tunesiers dat naar Nederland kwam overigens verwaarloosbaar, laat de woordvoerder weten.
Economische vluchtelingen
Zowel AzG als het ministerie wijzen op het onderscheid tussen economische vluchtelingen en mensen die in eigen land niet veilig zijn. Voor die eerste groep geldt het Vluchtelingenverdrag niet en het ministerie stelt dat de Tunesiërs die de oversteek waagden geen politiek vluchtelingen zijn. ''Tunesië is dankzij de revolutie juist verlost van een dictatoriaal bewind. ''
Volgens Hehenkamp is de situatie complexer dan dat. ''Je had op Lampedusa inderdaad een flinke groep economische vluchtelingen, maar daarnaast ook mensen die eerder al voor de opstanden in Tunesië zijn gevlucht plus een groep Libiërs en Afrikanen die in Libië woonden die via Tunesië naar Europa kwamen. ''
Hehenkamp spreekt van een zorgelijke wereldwijde trend. ''Steeds meer staten sluiten hun grenzen en beperken de hulp aan vluchtelingen en asielzoekers. Volgens AzG is het zaak dat er meer maatregelen worden genomen die in lijn zijn met het Vluchtelingenverdrag. ''Dan hebben de wereldleiders bij dit jubileum echt iets te vieren.''
Geen opmerkingen:
Een reactie posten